|
|
پارتيشن مجيك و جادويش
توجه خيلي مهم: اگه نميدونيد دارين چيكار ميكنيد اصلا به اين برنامه دست نزنيد، چون
ممكنه تمام اطلاعات داخل هارد ديسكتون از بين بره.
روش کار با برنامه Partition Magic
برنامه Partition Magic يكي از بهترين برنامه هاي پارتيشن بندي است که بنا به ادعاي
سازندگانش برنامه استاندارد پارتيشن بندي محسوب ميشه.
يه راست ميرم سر اصل موضوع:
اصلا پارتيشن مجيک به چه درد ميخوره؟
1- جايگزيني بسيار عالي براي برنامه Fdisk ماکروسافت که تحت داس اجرا ميشه.
2- قابليت تغير اندازه پارتيشن ها بدون از دست دادن اطلاعات داخل اونها.
3- چسباندن چندين پارتيشن به يکديگر و يا تبديل يک پارتيشن به چند پارتيشن.
4- فرمت کردن و پارتيشن بندي در کمتر از 1 سوت و نيم (تقريبا نصف سه سوت)
5- خيلي کارهاي ديگه...
6- و غيره...
7- ...
چه کسايي ميتونن با Partition Magic کار کنن؟
اولا اين رو بدونيد که درسته که اين برنامه يک برنامه کاملا حرفه اي است، ولي
اينقدر کارکردن باهاش راحته که همه ميتونن ازش استفاده کنند. افراد با آي کيو حدود
گل کلم به بالا ميتونن از اين برنامه استفاده کنن.
ولي اين رو هم بدونيد که اين برنامه ميتونه اينقدر خطرناک باشه که کل اطلاعات هارد
ديسک شما رو از بين ببره. پس با دقت باهاش کار کنيد و کاري رو که مطمئن نيستيد چيه
انجام ندين.
اصلا پارتيشن چي هست؟
اي بابا، نشد ديگه!
پارتيشن در لغت به معني تقسيم کردن و مجزا کردنه. درست مثل پارتيشن توي ساختمونها و
اداره ها که يه قسمت رو از قسمت ديگه جدا ميکنه، توي هارد ديسک کامپيوتر هم ميشه
قسمتهاي مجزايي ساخت که اطلاعات داخل اونها از يکديگه جدا باشن.
حتي ميشه نوع ذخيره فايلها در هر پارتيشن مجزا باشه.(اينو بعدا توضيح ميدم)
از مزاياي چندين پارتيشن داشتن اينه که اگه اطلاعات يک پارتيشن در اثر ويروس و يا
به علت سهل انگار از بين بره، اطلاعات بقيه پارتيشنها باقي ميمونه.
ديگه اينکه ميشه چندين سيستم عامل روي يک کامپيوتر داشت. مثلا خيليها ويندوز XP و
ويندوز 98 يا ME رو باهم دارند.
File Systemهاي مختلف:
فرض کنيد که توي خونه يک کمد دارين که سه تا کشو داره. هر کشو هم مال يک نفره. هر
کسي يکجوري وسايلش رو داخل کشو قرار ميده. يکي وسايل رو مرتب کنار هم ميچينه. يکي
وسايلش رو مرتب پشت سر هم داخل کشو چيده و هر چيزي معلومه کجا قرار داره. يکي هم
وسايلش رو درهم ريخته داخل کشو. يکي هم کشوهاش خالي و مرتبه و تمام وسايلش رو ريخته
وسط اطاق!
طريقه چيدن وسايل داخل کشو رو ميشه به سيستم مديريت فايل در هارد ديسک تشبيه کرد.
شما اطلاعاتتون رو بر روي هارد داخل فايلها و شاخه هاي مختلف ذخيره ميکنيد. اين
فايلها در جاهاي مختلف هارد ذخيره ميشن و شما ممکنه چندتايي از فايلها رو پاک کنيد
و مجدد فايل جديد جاي اونها بريزيد. اين وظيفه File System هست که به ويندوز بگه
کجاي هارد خالي هست و اطلاعات رو کجا ذخيره کنه و فايلي که ميخواهيد پاک کنيد از
کجاي هارد ديسک پيدا کنه.
File System هاي مختلفي وجود داره که مهمترينهاش رو توضيح ميدم.
1- FAT يا File Allocation Table سيستمي بود که از زمان داس مورد استفاده بود و به
FAT 16 مشهور بود. اين سيستم که هنوز هم ويندوزهاي مختلف ميشناسنش و اطلاعات داخلش
رو نشون ميدن، در زمان خودش خيلي خوب بود. ولي بعدها که هارد ديسکهاي ظرفيت بالا به
بازار اومد. ديگه نميتونست مديريت مناسبي براي حجمهاي بالا ارايه کنه. از محدوديتي
كه FAT 16 داشت اين بود كه نميشد پارتيشنهايي بزرگتر از 2 گيگابايت داشت. به همين
خاطر از ويندوز 98 به بعد، يك سيستم ديگه اومد به نام FAT 32.
2- FAT 32، كه نسخه تكميل شده FAT16 است، با ويندوز 98 به بازار اومد و خيلي از
اشكالات FAT16 رو از بين برد. FAT 32 ميتونه پارتيشنهايي به بزرگي 2 ترابايت ( 2000
گيگابايت) داشته باشه ولي هنوز محدوديت حجم فايل وجود داره. يعني حداكثر اندازه يك
فايل ميتونه 4 گيگابايت باشه. اين فايل سيستم رو هنوز تمامي سيستم عاملهاي
ماكروسافت (البته از ويندوز 98 به بالا) ميشناسن.
3- NTFS يا New Technology File System كه با ويندوز NT به بازار اومد و ميتونست
اشكالات FAT يا FAT32 را براي هاردهاي بزرگ پوشش بده و به عنوان يك فايل سيستم براي
هاردهاي ظرفيت بالا و هاردهاي سرورها شد. از خصوصيات اين فايل سيستم ميشه به عدم
محدوديت اندازه فايل و پارتيشن و جلوگيري از نوشتن اطلاعات بر روي نقاط معيوب
هاردديسك (Bad Sector)، قابليت رمزگذاري بر روي اطلاعات و محدود كردن دسترسي بر
اساس كاربر اشاره كرد. پارتيشنهايي كه از اين فايل سيستم استفاده ميكنن رو فقط ميشه
توي ويندوزهاي NT، 2000، XP و NET. استفاده كرد. يعني در ويندوز 98 يا ME نميتونيد
اطلاعات داخل اونها رو بخونيد يا بنويسيد. (البته برنامه هاي كمكي براي اين كار
وجود داره)
4- Linux Ex2/ Ex3 دو فايل سيستم معروف لينوكس هستند كه به صورت پيش فرض در
نسخه‌هاي مختلف لينوكس استفاده ميشه. اگر تا بحال فقط از ويندوز استفاده كردين
احتمالا اين فايل سيستم رو تا به حال نديدين. خصوصيت بارز اون امكان داشتن پارتيشن
تا اندازه 4 ترا بايت (4000 گيگابايت) و قابليت بازيابي بسيار بالاي اطلاعات است.
هيچكدام از سيستمهاي عامل ماكروسافت تا به حال امكان استفاده از پارتيشنهاي لينوكس
رو در اختيار نگذاشتن، يعني اطلاعات داخل اونها رو نميشه (البته نرم افزارهاي خاصي
براي اين كار هست) خواند و نوشت.
5- انواع ديگر: فايل سيستمها به همين تعداد محدود نميشن. تقريبا هر سيستم عاملي
براي خودش يك فايل سيستم مجزا داره، مثلا Novel يا Os/2 هر كدوم فايل سيستم خودشون
رو دارن ولي كسي كه با ويندوز كار ميكنه، كمتر با اونها سر و كار داره.
انواع پارتيشنها:
به طور كلي در يك تقسيم بندي ديگه ميشه پارتيشنها رو به 3 دسته تقسيم كرد:
1- Primary كه معمولا پارتيشن اصلي و اوليه محسوب ميشه براي اينكه سيستم‌عاملهاي
ماكروسافت (منظورم انواع Dos و Windows است) بتونن اجرا (Boot) بشن لازمه كه حداقل
يك پارتيشن از اين نوع وجود داشته باشه و اسم اون هم C باشه. ممكنه شما هم ويندوز
را توي پارتيشن ديگري نصب كرده باشين، ولي حتما بايد يك پارتيشن Primary داشته
باشين كه اسمش هم C باشه. ويندوز توي اين پارتيشن يك سري فايل سيستمي ميريزه كه اگه
نباشه ويندوز اجرا نميشه. (مثلا توي ويندوز XP فايلهاي Boot.ini, NTDETECT.COM از
فايلهاي سيستمي هستند كه توي پارتيشن C ريخته ميشن)
2- Extended در اصل اين نوع پارتيشن خودش يك جور پارتيشن Primary محسوب ميشه كه به
عنوان يك ظرف براي پارتيشنهاي Logical به كار ميرن. اگه هارد ديسك شما بيشتر از يك
پارتيشن داشته باشه، حتما يكي از اين پارتيشنها داره. (توي برنامه پارتيشن مجيك با
رنگ آبي آسماني نشون داده شده.)
3- Logical وقتي بخواهيم بيش از يك پارتيشن داشته باشيم، بايد بعد از پارتيشن اصلي
(Primary) يك پارتيشن Extended داشته باشيم و داخل اون رو ميتونيم به هر تعداد
پارتيشن كه بخواهيم تقسيم كنيم. معمولا پارتيشنهاي D , E و .. كه همه دارند از اين
نوعه. البته نوع File System اين پارتيشنها ميتونه متفاوت باشه و مثلا يك پارتيشن
Logical از نوع Fat32 و يكي از نوع NTFS داشت. (همونطور كه در شكل نقشه ديسك پايين
مي‌بينيد.)
آتيش کردن برنامه.
اولش که برنامه رو نصب کنيد. (اين يکي رو ديگه شرمنده نميشه لينک داد دانلود کنيد،
چون هم پوليه هم حجم دانلودش حداقل 30 مگ ميشه. از روي يک سي دي پيداش کنيد و نصبش
کنيد. وقتي آتيش کنيدش يه صفحه جمع و جور باز ميشه که سه قسمت مهم داره.
1- نقشه ديسک
2- صفحه کنترل
3- دکمه هاي اجرايي
نماي كلي نرم افزار و قسمتهاي مختلف آن
1- نقشه ديسک، يک نماي کلي از هارد ديسک شما نشون ميده، با يک نگاه ميتونيد بگين که
هر پاريتيشن چقدر جا گرفته و از چه سيستمي (File System) استفاده ميکنه. به عنوان
مثال يک نگاه به نقشه هارد ديسک من بندازين. همونطور که ديده ميشه، من چهارتا
پارتيشن دارم. اولي که C هست و اسمش رو هم OS گذاشتم، چون صفحه کوچيک بوده حجمش رو
نشون نداده،
نقشه ديسك نشانگر نوع پارتيشنها و حجم اونهاست.
اطلاعات هر پارتيشن با نگاه داشتن ماوس بر روي آن ديده ميشه
کافيه ماوس رو روي هر کدوم از پارتيشن هاي نشون داده شده ببرين تا تمامي اطلاعاتش
رو نشونتون بده.
رنگها توي اين برنامه خيلي مهم هستند، اگه به راهنماي رنگهاي پايين صفحه يه نگاه
بکنيد، خيلي ساده ميتونيد نوع پارتيشنها رو تشخيص بدين. همونطور که توي شکل بالا هم
ديده ميشه، پارتيشن اول من که اسمش رو گذاشتم OS، از نوع FAT32 هست.
پارتيشن بعدي که D هست و اسمش DOCS هست هم از نوع FAT32 است ولي پارتيشن بعدي که E
است از نوع NTFS است. اگه دقت کنيد پارتيشن دوم و سوم در يک مستطيل آبي رنگ احاطه
شدن، اين يعني که اونها از نوع Extended هستند. و بالاخره پارتيشن آخري هم مال
لينوکسه و از سيستم Ext3 استفاده ميکنه.
اون قسمتهايي توي هر پارتيشن که با رنگ کرم رنگ پر شده، نشون دهنده درصد پر شدن اون
پارتيشنه، يعني اطلاعات داخل اون پارتيشن اينقدر جا گرفته.
حالا كه به اندازه كافي از در و ديوار حرف زديم بهتره بريم سراغ كار اصلي، يعني
داغون كردن هارد
تغيير اندازه دادن يك پارتيشن: راحت ترين كاري كه پارتيشن مجيك انجام ميده تغير
اندازه دادن يك پارتشن است. (البته تغيير اندازه پارتيشن Primary و اون پارتيشني كه
روش ويندوز نصب كردين يك كم سخت تره.) براي اين كار كافيه روي پارتيشني كه ميخواهين
تغير اندازه بدهيدش، راست كليك كنيد و از منوي باز شده گزينه Resize / Move رو
انتخاب كنيد. از كادري كه باز ميشه ميتونيد اندازه جديد پارتيشن رو انتخاب كنيد.
توي اين كادر چند قسمت مهم وجود داره:
1- Free Space Before كه ميزان فضاي خالي قبل از پارتيشن رو نشون ميده. اگه بخواهيد
پارتينش رو جابجا كنيد، اين مقدار تغير ميكنه در غير اين صورت مقدار صفر بايد باقي
بمونه.
2- New Size اندازه جديدي است كه ميخواهيد پارتيشن پيدا كند. اين مقدار رو نميتونيد
از مقدار فضاي اشغال شده هارد كوچكتر در نظر بگيريد. (قسمت مشخص شده با سبز تيره)
3- Free Space After ميزان فضايي كه ميخواهيد بعد از اين پارتيشن خالي بماند
4- Cluster Size رو تغيير ندهيد.
تشكيل يك پارتيشن جديد: اين برنامه خيلي راحت‌تر و سريعتر از برنامه‌اي مثل Fdisk
پارتيشنهاي جديد تشكيل ميده، براي همين خيلي از كساني كه ميخواهند سريعتر پارتيشن
بندي كنند، همه عمليات تشكيل پارتيشنهاي جديد رو با اين برنامه انجام ميدهند. براي
اين كار كافيه يك جاي خالي هارد ديسك كه در نقشه ديسك با رنگ خاكستري تيره نشون
داده ميشه، راست كليك كرده و گزينه Create رو انتخاب كنيد.
توي كادر جديدي كه باز ميشه، ميتونيد مشخصات پارتيشن جديد رو انتخاب كنيد. تنظيماتش
به قرار زير است:
1- Create as كه مشخص ميكنه چه نوع پارتيشني ميخواهيد بسازيد. (Primary يا Logical
يا Extended)
2- Partition Type كه نوع File System رو انتخاب ميكنه
3- Label كه اگه دوست داشته باشيد ميتونيد يك اسم براي پارتيشن انتخاب كنيد. (اين
مورد اختياري است)
4- Size كه اندازه پارتيشن جديد رو انتخاب ميكنيد. (ميشه در قسمت Percent هم درصد
اشغال فضاي هارد رو توسط اين پارتيشن جديد كه قراره ساخته بشه مشخص كرد).
موارد ديگري هم هست ولي چون زياد استفاده نميشه توضيح نميدم.
پارتيشن بندي يك هارد كاملا خالي از اول:
ميخواهيم يك هارد 40 گيگابايتي خالي رو پارتيشن بندي كنيم.
1- ابتدا با راست كليك كردن بر روي نوار خاكستري و انتخاب گزينه Create و انتخاب
كردن گزينه‌ها همانند زير پارتيشن Primary ميسازيم كه حجمش 25 درصد حجم كل هارد
باشد. تنظيمات: Create as: Primary، Partition Type: Fat32، Label:Win، Percent of
allocated Space:25%) دقت كنيد كه در هنگام ساختن پارتيشن، كافي است يكي از
گزينه‌هاي حجم درخواستي يا درصد را پر كنيم. در مثال بالا ما با انتخاب 25 درصد، در
اصل يك چهارم حجم هارد را به پارتيشن اوليه اختصاص داديم.
2- در مرحله دوم بايد يك پارتيشن از نوع Extended بسازيم كه كل فضاي باقيمانده هارد
رو اشغال كنه. چون همونطور كه قبلا گفتيم، پارتيشنهاي Extended در اصل براي نگهداري
پارتيشنهاي Logical ساخته ميشن.
پس مجدد در فضاي خالي نوار خاكستري (كه الان يك چهارم سمت چپش رو فضاي پارتيشن C
اشغال كرده) راست كليك كنيد و Crearte رو انتخاب كنيد. فقط كافيه Partition Type رو
روي Extended بگذاريد و اندازه اون رو 100 درصد انتخاب كنيد. (چون ميخواهيم كل فضاي
باقي مونده رو به پارتيشن Extended اختصاص بده.)
3- داخل پارتيشن Extended كه الان ساخته شده (كادر آبي آسماني) راست كليك كرده و
Create رو انتخاب ميكنيم. با انتخاب Logical براي Create as و Fat32 براي Partition
Type و تايپ كردن 10000 در كادر Size يك پارتيشن 10 گيگابايتي از نوع Fat32 تشكيل
ميدهيم.
4- مرحله بالا رو مجددا انجام ميدهيم.
5- مرحله فوق رو مجدد تكرار ميكنيم. با اين تفاوت كه در جاي Size عددي تايپ نكرده و
در قسمت Percent مقدار 100 رو تايپ ميكنيم. بدين صورت يك پارتيشن با ميزان فضاي
باقي مانده از 2 پارتيشن قبلي تشكيل ميشود.
6- بعد از انجام شدن همه اين عمليات، كافي است براي اجرا شدن اين تغييرات بر روي
دكمه Apply در قسمت سمت چپ و پايين صفحه قرار دارد كليك كنيد. بعد از تاييد اينكه
آيا ميخواهيد عمليات انجام شود، كليه اين كارها با سرعت انجام ميشود. (گاهي اوقات
يك پارتيشن در حال استفاده است و برنامه از شما ميپرسد كه كامپيوتر را ريست كند و
عمليات را انجام دهد، كه در اينجور مواقع اگر مطمئن هستيد كه پارتيشن بندي به درستي
انجام شده است، قبول كنيد تا بقيه كارها بطور خودكار انجام شود.)
توجه: در هر مرحله از كار كه به نظرتان اندازه پارتيشن يا تنظيمات مناسب نيامد، با
كليك كردن بر روي دكمه Undo از عمل قبلي صرف نظر كرده و عمل جديدي انجام دهيد. دقت
كنيد كه اگر بطور مثال يك پارتيشن جديد ساخته و حجم آن را 10 گيگابايت در نظر گرفته
باشيد و بعد نظرتان تغير كند و بخواهيد سايز آن را به 12 گيگابايت تغير دهيد، نبايد
آن پارتيشن را Resize كنيد، زيرا در اين صورت پارتيشن مجيك يكبار پارتيشني 10 گيگي
ساخته و سپس آن را به اندازه 12 گيگابايت تغيير اندازه ميدهد